3

Γρήγορα οι εξώπορτες των πολυκατοικιών και οι πόρτες που βγάζουν στις ταράτσες αφαιρέθηκαν. Τα τοιχάκια ανάμεσα στις ταράτσες και τους ακάλυπτους γκρεμίστηκαν. Το ίδιο και πολλές μεσοτοιχίες, ενώνοντας κτήρια και δημιουργώντας εσωτερικούς διαδρόμους που καμιά φορά συνεχίζονταν με γέφυρες, συνδέοντας κτήρια διαφορετικών τετραγώνων. Έτσι τα παράλληλα επίπεδα της κάθετης διαστρωμάτωσης της πόλης – οι όροφοι των πολυκατοικιών – έπαψαν να είναι ξεχωριστές νησίδες, και οι χώροι έξω από τις πόρτες των διαμερισμάτων απέκτησαν μία κοινωνικότητα και κινητικότητα που δεν άνηκε τελείως ούτε στο “δημόσιο” αλλά ούτε και στο “ιδιωτικό”. Ήταν μία καταστροφική δημιουργία που αποτύπωνε αρχιτεκτονικά μία παρέμβαση στην αντίληψη του χώρου: αν το “ιδιωτικό” και το “δημόσιο” είχαν κάποιο νόημα, τότε το είχαν όχι ως δύο ξεχωριστές σφαίρες, αλλά ως άκρα ενός φάσματος.

Με εξαίρεση λίγους κεντρικούς δρόμους και παραδρόμους, η άσφαλτος ξηλώθηκε και ελευθερώθηκε η γη.

Σε κάποιες γειτονιές γκρεμίσανε τελείως τους τοίχους των ισογείων. Οι πολυκατοικίες εκεί πατούσαν μόνο στις κολώνες τους. Οι πρώην δρόμοι ενώθηκαν με τους ακάλυπτους. Μπορούσες πλέον να διασχίσεις το καρέ του χάρτη με χίλιους τρόπους. Στον ήλιο των δρόμων όμως, επικρατούσαν τα φυτά, και στην σκιά κάτω από τις πολυκατοικίες χαραζόταν το μεγαλύτερο μήκος των μονοπατιών.

Η διαδικασία αυτή ξεκίνησε σαν μία προσπάθεια αποφυγής της επιτήρησης από τον καιρό των ταραχών, αλλά αργότερα συνεχίστηκε από γούστο. Ακυρώνοντας τον παλιό χάρτη, και κάνοντας οποιαδήποτε νέα χαρτογράφηση αδιανόητη, ήταν μία πρακτική σχέση με τον χώρο που συμπεριλάμβανε σαν ιδανικό την αντίθεση στην επιτήρηση. Ήταν και ένα παιχνίδι στον χώρο που συνδύαζε το συμβολικό “γκρέμισμα των τειχών” με την δημιουργία δυνατοτήτων χρήσης του χώρου που ταίριαζε στις επιθυμητές κοινωνικές σχέσεις.


“Your map a declaration, a trap, a war.” – Sean Bonney – Our Death (2019)